Hasar tespitindeki inşaat mühendisleri, yıkımların nedenini anlattı

- KAHRAMANMARAŞ merkezli depremlerin ardından Hatay ve Adıyaman'da hasar tespit çalışması ile bilirkişi faaliyetine Antalya'dan katılan inşaat mühendisleri, yapılarda yumuşak kat, kısa kolon, narin kolon, yarım bodrum, kısmi perde gibi hatalı uygulamalar ile kalitesiz beton kullanımının yıkımları artırdığını ifade etti.

Antalya Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü ile İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Antalya Şubesi koordinasyonunda 50 inşaat mühendisinin Adıyaman ve Hatay'daki deprem hasar tespit çalışması devam ediyor. İnşaat Mühendisleri Odası Antalya Şubesi'nden 8 inşaat mühendisi de bilirkişi olarak Hatay'daki çalışmalarını sürdürüyor. Adıyaman ve Hatay'daki hasar tespit ve bilirkişi faaliyetinde yer alan inşaat mühendisleri, İMO Antalya Şubesi'nde düzenlenen toplantıya canlı bağlantıyla katıldı. Toplantının açılışında konuşan İMO Antalya Şube Başkanı Soner Akdoğan, bölgedeki çalışmalar hakkında bilgi verdi.

İnşaat mühendisleri, afet bölgesindeki hafif hasar, orta hasar ve ağır hasar alan yapılardaki gözlemlerini değerlendirdi. Adıyaman'daki bazı köylerde inceleme gerçekleştirdiklerini dile getiren inşaat mühendisi Mikail Teke, yapıların uygulamadaki eksiklikleri nedeniyle inşaatın tamamlanmasının ardından denetlenmemesinden kaynaklı yıkımlar gözlemlediklerini söyledi. Adıyaman'ın Sarımsaklı ilçesinde çalışma yürüten Ekrem Bakır da Beton kalitesi inanılmaz düşük, belki beton diyemeyiz, dokununca dağılıyor. İşçilik kötü, kolonlardaki hasarlar birleşim bölgesinde oluşmuş. Planı düzgün olan, malzeme kalitesi ve işçilik nedeniyle göçen binalar gördük dedi.

'YENİ YAPILAR ÖNGÖRÜLEMEYEN HASAR ALMIŞ'

Adıyaman merkeze bağlı Yenimahalle'de çalışma yürüttüklerini kaydeden inşaat mühendisi Erman Aydın, 2 bin 500 civarında yapı var. Son yıllarda yapılmış binalar da mevcut. 30 yıllık yığma yapı da var. Yapım kalitesine bağlı hasar alanlar da hasarsız bina da var. 'Yeni binalar yıkıldı' gibi algı var. Bizim gözlemimiz yeni yapılar öngörülemeyen hasarlar olmuş. Yeni bina kavramı Adıyaman'da 2005'ten sonra anlam kazanıyor. 2005 yılında hazır beton kullanımına başlanmış. Tamamen göçmüş yeni bina görmedik. Alt tarafı yığma, üst tarafı çerçeve oluşturulmuş bina fazla diye konuştu.

İnşaat mühendisi Sadullah Kabakuşak ise şunları söyledi:

Adıyaman merkezde ve Mut ilçesinde çalışma yaptık. Eski inşaat teknolojisindeki yapılarda hasar çok fazla. Burada yeni yapılarda da ciddi statik tasarım hataları görüyoruz. Özellikle dış kolonlarda mühendislik, imalat hataları görüyoruz. Çok fazla bina var. Yapılması gereken çok iş var. Meslektaşlarımızı buraya davet ediyoruz dedi. Simgenur Çetinmeşe ise köylerde yaptıkları incelemede genellikle tek ve 2 katlı yapılarda ahır ve depo kullanımından dolayı 'yumuşak kat' uygulamasının hasara neden olduğu yapılar gözlemlediklerini söyledi.

Toplantıda basın açıklamasını okuyan İMO Antalya Şube Yönetim Kurulu Üyesi Ayşenur Kalaycı ise şöyle dedi:

Mevcut yapı stoğunda merkezi ve yerel yönetimler, ilgili meslek odaları, bilim insanları ve üniversitelerin yer aldığı uzmanlardan oluşturulması gereken heyetin raporu doğrultusunda ve koordinasyonunda, mikro bölgelerden başlayan riskli yapı tespitleri sonuçlarına göre makro bir plan ile mevcut yapı stoku tespit edilmeli. Öncelik deprem olmak üzere kentlerin 'Afet Master Planı' yapılmalı. Önceliklere göre bütüncül bir kentsel dönüşüm seferberliği başlatılmalı. İskandan sonra hiçbir denetime tabi tutulmayan mevcut yapılarda, asansör kontrollerinde olduğu gibi periyodik kontrol zorunlu olmalı. Yeni yapılar için öncelikle imar planlarının revizyonu yapılmalı, yanlış yapılaşma kararları düzeltilmeli. Afet müdahale ve koordinasyon sistemi yeniden düzenlenmeli. Afetin akabinde, ivedi olarak afet seferberliği ilan edilmeli, görevi ve sorumlulukları önceden belirlenmiş ekipler il merkezlerinden köylere kadar görevlendirilmeli, Afet Müdahale Sistemi talimat beklemeksizin harekete geçmelidir.